Geuroverlast is een probleem dat steeds meer aandacht krijgt, maar helaas wordt de burger onvoldoende beschermd tegen de negatieve effecten ervan.
Het meten van geuroverlast blijkt namelijk veel complexer dan we denken, en de huidige systemen schieten tekort als het gaat om het vastleggen en reguleren van geurvervuiling. In dit artikel bespreken we hoe geuroverlast wordt gemeten, de uitdagingen van de metingen, en de oorzaken van geurvervuiling in Nederland.
Geuren en Geuroverlast: Hoe wordt het gemeten?
Er zijn twee belangrijke factoren die bepalend zijn voor de mate van geuroverlast: geureenheden en de hedonische waarde van een geur. Geureenheden verwijzen naar de hoeveelheid geur die in de lucht aanwezig is, terwijl de hedonische waarde de aangenaamheid of onaangenaamheid van de geur beschrijft. Hoe meer geureenheden er zijn, en hoe minder aangenaam de geur, hoe groter de geuroverlast.
Het meten van geuroverlast is echter niet zo eenvoudig. Het gebeurt vaak via de beoordeling met menselijke "neuzen". Monsters van de lucht worden verzameld in speciale zakken en vervolgens beoordeeld door een panel van mensen die een voor een na elke verdunning aangeven of de geur nog merkbaar is en de geur een cijfer geven om aan te geven hoe ongenaam de geur is. Dit klinkt misschien objectief, maar het is in werkelijkheid een subjectieve meting die sterk afhankelijk is van persoonlijke geurbeleving. Het zou wel een maat horen te zijn voor de gemiddelde geurbeleving.
De subjectieve aard van geurbeleving
Hoewel er systemen zijn die geuroverlast meten, kan de geurbeleving niet op een absolute manier worden vastgelegd. Wat de ene persoon als een lichte geur ervaart, kan voor een ander als ondraaglijk worden beschouwd. In de praktijk neemt men steeds minder genoegen met het feit dat de geuroverlast gemiddeld toelaatbaar is. Dit maakt het reguleren van geuroverlast moeilijk en arbitrair. Tenslotte wordt de vanwege de onnauwkeurigheid van een geurmeting de toelaatbare geurbelasting in het “voordeel” van bedrijven vastgelegd, wat de effectiviteit van de bescherming voor de burger vermindert.
Onvoldoende bescherming van de burger
Omdat de mate geuroverlast niet constant is en ook afhankelijk van weersomstandigheden en geografische ligging, wordt het moeilijk om bedrijven aan te geven hoe en in hoeverre ze hun overlast kunnen verminderen . Dit leidt tot een situatie waarin de burger onvoldoende bescherming krijgt tegen geurvervuiling. Veel gevallen van geuroverlast worden gemeld, maar het is niet altijd mogelijk om juridische stappen te ondernemen om de overlast daadwerkelijk aan te pakken.
Oorzaken van Geuroverlast in Nederland
Geuroverlast wordt vaak veroorzaakt door verschillende industriële en agrarische activiteiten. Enkele van de grootste veroorzakers van overlast zijn:
- Asfaltfabrieken
- Cementfabrieken
- Veehouderijen
- Houtstookcentrales
- Vuilverbranders
- Chemische fabrieken
- Voederfabrieken
- Staalbedrijven
Deze bedrijven stoten regelmatig sterke, onaangename geuren uit die de omliggende gebieden vervuilen. De impact van geuroverlast is niet alleen fysiek vervelend, maar kan ook psychologische gevolgen hebben voor bewoners die in de buurt van dergelijke industrieën wonen.
Meest vervuilde regio’s in Nederland
Geuroverlast komt in Nederland voor in verschillende regio's, maar er zijn een aantal gebieden die het meest getroffen worden. De steden en provincies die het vaakst worden genoemd in verband met geuroverlast zijn:
- Nijmegen
- Amsterdam
- Brabant
In deze gebieden hebben bewoners vaak te maken met hinder van industriële geurvervuiling, wat leidt tot klachten en gezondheidsproblemen. Het is daarom van belang dat er betere regels en handhaving komen om de geuroverlast te beperken. Het wordt tijd dat de overheid de inspanning om tot effectievere beheersmaatregelen te komen mede gaat financieren om het onderzoeksproces te versnellen.
Conclusie
Geuroverlast is een serieus probleem dat veel burgers in Nederland dagelijks ervaren. De subjectieve aard van geurbeleving, gecombineerd met de vaak onvoldoende bescherming van de burger, maakt het lastig om effectief in te grijpen. Het meten van geuroverlast moet verbeterd worden en er moet strengere controle komen op de uitstoot van geuren door industriële en agrarische bedrijven. Alleen dan kunnen we ervoor zorgen dat geuroverlast daadwerkelijk wordt aangepakt en dat de burger goed beschermd wordt tegen de schadelijke gevolgen van geurvervuiling.
UC Technologies denkt dat het gebruik van een hedonische waarde als absoluut beheersmaatregel een stille dood gaat sterven. De meting op basis van geureenheden zal blijven bestaan. Een molecuul met indringende onaangename geur zal bij een telkens lagere concentratie in de lucht (i.e. hogere verdunning) langer waarneembaar blijven. Geurhinder uitgedrukt in geureenheden is dus inherent gekoppeld aan hoe vervelend een geur wordt ervaren. Daarnaast zal het steeds gebruikelijker worden om geuroverlast per situatie te bestuderen en te bestrijden. Het loggen van bedrijfs- en proces-parameters zal per situatie zorgen dat de ondernemer uiteindelijk een of enkele meetbare procesparameters krijgt waarmee op een positieve manier de mate van geuroverlast bestreden kan worden. Terugkoppeling van het resultaat met behulp van een geurmeting met menselijk neuzen blijft noodzakelijk. Samen met geografische omstandigheden en lokale weersomstandigheden worden in het overleg tussen bestuursorgaan, onderneming en burgervertegenwoordiging zullen verbeterings- en beheersmaatregelen worden afgesproken. Vooral samen, omdat transparantie misschien wel de belangrijkste voorwaarde is voor vertrouwen.
Zoekt u een procesbegeleider in soortgelijke onderzoeken? Dan zijn wij graag van de partij als erkende expert in luchtkwaliteitbeheersing.
Of neem eenvoudig en geheel vrijblijvend contact op met een van onze experts.